Szanowni Państwo,

Mamy świadomość, że w Polsce środki te obrosły w kilka mitów, między innymi o krótkiej przydatności do użytku. Chcielibyśmy ten mit obalić oraz przedstawić największe zalety przemawiające za używaniem środków pianotwórczych na bazie zhydrolizowanych protein zwierzęcych. 

Jako firma posiadająca w swojej ofercie usługę badania środków pianotwórczych pod kątem dalszego stosowania mamy przegląd na jak poszczególne typy środków zachowują się wraz z upływem czasu. Wniosek jest jeden: różnica trwałości pomiędzy syntetycznymi a proteinowymi środkami pianotwórczymi jest praktycznie niezauważalna. Wielu naszych klientów posiada w swoich instalacjach proteiny jeszcze z lat 90-tych, których parametry mierzone nadal mieszczą się w przewidzianych zakresach.

Oczywiście warunkiem koniecznym do utrzymania dobrej kondycji koncentratów jest ich właściwe przechowywanie, o którym zawsze instruujemy naszych klientów.

Kolejnym często przytaczanym przykładem przemawiającym za niestosowaniem środków proteinowych jest ich przykry zapach. Jest to oczywiście prawda, koncentraty te posiadają specyficzny zapach. Czy jednak ta cecha powinna przeważać nad poprawą bezpieczeństwa ludzi i obiektu? Naszym zdaniem nie. W zdecydowanej większości środki oparte na bazie proteinowej znajdują swoje zastosowanie w przemyśle ciężkim, gdzie zapach chemikaliów nie pozwoliłby na dotarcie zapachu bazy proteinowej do naszego zmysłu powonienia.

Za koncentratami proteinowymi przemawia za to bardzo wiele zalet, które powinny być docenione zwłaszcza we wcześniej wspomnianym przemyśle ciężkim. Przedstawiamy największe z nich:

• Temperatura stosowania:

  Dzięki naturalnym składnikom podnoszącym odporność na zamarzanie środki proteinowe nie wymagają dodatku glikolu, który jest drogi i ma szkodliwy wpływ na środowisko. W przypadku środków syntetycznych, które mają być składowane i stosowane w niskich temperaturach obecność glikolu jest niezbędna.

• Czas nawrotu palenia:

  Środki bazujące na proteinach posiadają wszystkie zalety środków syntetycznych, takie jak np. zdolność tworzenia filmu wodnego (FFFP), ale wyróżniają się znacznie lepszą odpornością na nawrót palenia w przypadku mocno rozwiniętych pożarów (późny czas rozpoczęcia gaszenia). Piana wytwarzana ze środków syntetycznych np. AFFF jest odpowiednia do gaszenia pożarów, gdzie występuje szybka reakcja np. w instalacjach tryskaczowych, lotnictwie lub w przypadku wytwarzania piany średniej i lekkiej.

• Biodegradowalność:

  Środki bazujące na proteinach wytwarza się z naturalnych składników pochodzenia zwierzęcego, takich jak: kopyta, sierść, rogi. Dzięki temu znacznie szybciej ulegają biodegradacji w porównaniu do środków syntetycznych.

• Stosowanie z wodą morską:

  Środki oparte na bazie proteinowej posiadają bardzo dobre parametry gaśnicze przy użyciu, zarówno wody wodociągowej, jak i morskiej, podczas gdy efektywność środków syntetycznych jest znacznie niższa niż w przypadku użycia wody wodociągowej.

Zapraszamy Państwa do pytań na temat środków pianotwórczych proteinowych a także zapraszamy do zapoznania się z ofertą firmy Kadimex S.A., w której znajdą Państwo między innymi środki proteinowe: Proflon FP 3%, Proflex FFFP 3% oraz Proflex AR 3×3.

Szanowni Państwo,

Środki pianotwórcze w swoim wachlarzu zastosowań posiadają nie tylko pożary cieczy palnych oraz materiałów topiących się (grupa B). Na świecie stosowane są również piany gaśnicze do ograniczania parowania gazów skroplonych (grupa C) oraz piany  do gaszenia ciał stałych (grupa A), czyli tak zwane środki pianotwórcze Class A. Właśnie ta ostatnia grupa pożarów będzie przedmiotem tego artykułu.

Jak powszechnie wiadomo, piana gaśnicza posiada trzy podstawowe mechanizmy gaszenia:

• chłodzenie (ze względu na duży udział wody),
• izolowanie dostępu tlenu do strefy spalania,
• uszczelnianie a przez to ograniczanie przedostawania się palnych par cieczy do strefy spalania.

W przypadku cieczy palnych wszystkie te mechanizmy uzupełniają się, doprowadzając do ograniczenia bądź ugaszenia pożaru. Przy pożarach ciał stałych najistotniejszy jest efekt chłodzący, dlatego najpowszechniej do tego typu pożarów stosuje się wodę. Jest to najtańszy i najłatwiej dostępny środek gaśniczy. Nie jest jednak pozbawiony wad.

Gaszenie ciał stałych zwykłą wodą nie jest jednak zawsze skuteczne. Przede wszystkim warto wspomnieć o podstawowym cesze wody, jaką jest jej temperatura zamarzania. W wielu miejscach na świecie okresowo lub stale temperatura spada poniżej 0 st. C. W takim przypadku stosuje się dodatki obniżające temperaturę krzepnięcia wody.

Kolejne ograniczenie wody związane jest z tzw. kątem zwilżania, czyli kątem pomiędzy powierzchnią ciała stałego a płaszczyzną styczną do powierzchni cieczy. Im wyższa wartość kąta, tym gorszy efekt schładzania powierzchni ciał stałych.

Ochrona przeciwpożarowa i na to znalazła sposób. Świetnie sprawdzają się tutaj surfaktanty, czyli substancje znacząco podnoszące zdolności zwilżające i penetrujące wody. Pozwalają na znacznie szybsze odparowanie wody, a co za tym idzie szybsze odebranie energii pożaru. Dodatkowo poprawienie zdolności penetrujących usprawnia przenikanie, wgłąb porowatych struktur np. w przypadku palącego się drewna, które w wyniku pirolizy ulega zwęgleniu.

Środki pianotwórcze są właśnie mieszaninami między innymi surfaktantów, dzięki czemu wiele z nich z powodzeniem można stosować w charakterze środka podnoszącego zdolności zwilżające wody. Szczególnie dobrze w tej roli radzą sobie środki typu S oraz Class A, z kolei nieznacznie gorzej wypadają koncentraty typu AFFF. Liczne opracowania wskazują na niską przydatność jako zwilżacza koncentratów opartych na zhydrolizowanych proteinach, czyli np. FP.

Warto zwrócić uwagę na stężenie dozowania, jakim powinno się posługiwać przy stosowaniu środków pianotwórczych w charakterze zwilżaczy. W opracowaniu stworzonym przez takie autorytety jak st. bryg. dr inż. Mirosław Sobolewski oraz bryg. dr inż. Bernard Król pozytywny efekt osiągnięto już w przypadku stężenia 0,1%.

W naszej ofercie znajdą Państwo środek Class A, dedykowany do systemów piany sprężonej — Orchidex A. Jest to środek o podniesionych zdolnościach zwilżających i penetrujących, który oprócz systemu CAFS znajduje zastosowanie również w standardowym sprzęcie pianowym. Dodatkowym atutem jest wskazanie przez producenta konkretnych stężeń dozowania do konkretnych celów oraz dodatki zwiększające lepkość do powierzchni. Dzięki temu piana może dłużej pozostawać na powierzchniach, w tym pionowych.

Zapraszamy Państwa do kontaktu pod adresem instalacje@kadimex.pl, gdyby jakieś kwestie wymagały wyjaśnienia.

Artykuł powstał przy współpracy Pana Leszka Sawickiego – Koordynatora projektów lądowisk w Lotniskowym Pogotowiu Ratunkowym

Szanowni Państwo,

Zauważając wzrost zapotrzebowania na systemy gaśnicze dla lotnisk śmigłowców LPR chcielibyśmy przybliżyć Państwu kilka kwestii związanych z wymaganiami stawianymi tego typu obiektom pod kątem ochrony przeciwpożarowej. Posłużymy się tutaj obecnie obowiązującymi dokumentami takimi jak Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 czerwca 2019 w sprawie szpitalnego oddziału ratunkowego rozdział 3. Wymagania dla lądowisk wyniesionych oraz przepisami zawartymi w Załączniku 14 do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym ICAO, Tom II Lotniska dla śmigłowców, które Rozporządzenie Ministra Zdrowia przywołuje – lądowisko musi spełniać wymagania zawarte w wyżej wspomnianym załączniku do Konwencji.

Projektanci obiektów takich jak wyniesione lotniska dla śmigłowców borykają się z wieloma trudnościami technicznymi. Głównym problemem jest wysokość na jaką trzeba doprowadzić zasilanie wodne oraz ograniczona ilość miejsca na płycie lądowiska. Rozporządzenie Ministra Zdrowia w oparciu o Załącznik do Konwencji klasyfikuje jako lotnisko wyniesione płytę lotniska, której środek znajduje się na wysokości powyżej 3 metrów nad średnią wysokością terenu, na którym jest usytuowana. Z reguły jednak zlokalizowane są ponad dachami budynków szpitalnych lub na konstrukcjach wolnostojących. Obecnie najwyżej położone lądowisko w Polsce znajduje się na szpitalu w Cieszynie na wysokości względnej 42 m nad poziomem terenu (344 m npm.)

Większość lotnisk powstających/modernizowanych na terenie Polski należą wg. Konwencji do grupy H1 (całkowita długość śmigłowca do 15 m), w związku z czym lądowisko musi posiadać co najmniej jeden wąż gaśniczy zakończony prądownicą pianową, o wydatku piany na poziomie 250 l/min. Rodzi to kolejny problem: sprzęty pianowe (prądownica pianowa, zasysacz środka pianotwórczego) certyfikowane przez CNBOP-PIB występują w dwóch wersjach wydajności 200 l/min oraz 400 l/min. Wydajności te rodzą kolejny problem, związany z doborem odpowiednich urządzeń. Oczywiście wymóg 250 l/min jest jedynie wymogiem minimalnym, niemniej jednak często błędnie traktowanym jako konkretne wymaganie.

Konwencja dla lotnisk sklasyfikowanych do kategorii H2 oraz H3 zakłada co najmniej dwa działka wodno-pianowe o sumie wydatku roztworu środka pianotwórczego na poziomie 500 l/min. Prostą matematyką można dojść do wniosku, iż na działko przewidziany jest wydatek na poziomie 250 l/min. Sprawa wydaje się klarowna, niestety tak nie jest. Konwencja dodaje jednak zapis, że działka powinny być rozmieszczone w taki sposób by było zapewnione dostarczanie piany do dowolnej części lotniska i w każdych warunkach pogodowych. Jest to szczególnie istotne, ponieważ Konwencja zakłada spełnienie tego warunku, nawet w przypadku warunków pogodowych uniemożliwiających podejście do lądowania.

Oczywiście najistotniejszym z wyżej wspomnianych warunków pogodowych jest w tym przypadku wiatr. Nie tylko utrudnia on podejście do lądowania ale w odniesieniu do ochrony przeciwpożarowej mocno oddziałuje na prądy wodne i pianowe. Mowa tutaj o odchyleniach bocznych prądów oraz przede wszystkim o skróceniu ich zasięgów w przypadku konieczności podania strumienia piany pod wiatr.

Dodatkowo temat ochrony pożarowej lotnisk/lądowisk zlokalizowanych na obiektach szpitalnych komplikuje brak w tych jednostkach zawodowego personelu obeznanego ze sprzętem p.poż. oraz poradzenia sobie w sytuacji zagrożenia które może wystąpić w przypadku rozbicia się i pożaru śmigłowca.

Poza nielicznymi przypadkami, personel delegowany do obsługi lądującego śmigłowca to zwykle pracownik techniczny szpitala (elektryk) oraz personel medyczny z SOR lub Izby Przyjęć.

Personel ten podlega wprawdzie okresowym szkoleniom z zasad bezpieczeństwa przy kontakcie ze śmigłowcem oraz umiejętności podstawowego użycia sprzętu p.poż i ratowniczego zainstalowanego na lądowisku, siłą rzeczy nie posiada jednak stosownego zabezpieczenia osobistego w postaci właściwego ubrania, kasków, butów, rękawic, itp. niezbędnego w czasie akcji gaśniczej.

Między innymi z tego powodu w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 27 czerwca 2019r w sprawie szpitalnego oddziału ratunkowego w Rozdziale 3 załącznika pkt 14.1, znalazł się zapis „ Lądowisko wyniesione musi spełniać wymagania w zakresie ratownictwa i gaszenia pożarów zgodnie z Tomem II załącznika do Konwencji, w zakresie wyposażenia w: 1) działko wodno-pianowe lub inne urządzenia gotowe do natychmiastowego użycia przez przeszkolony personel szpitala niewymagające zbliżania się do źródła ognia,…”   

Jako firma z wieloletnim doświadczeniem w branży instalacji wodno-pianowych zalecamy zatem podniesienie wydatków wodnych (roztworów środka pianotwórczego) na jedno działko do poziomu co najmniej 500 l/min zarówno w przypadku lotnisk z grupy H1 jak i H2 (co najmniej dwa działka). Taki wydatek gwarantuje już przyzwoity na wymogi lotniska zasięg rzutu prądu zwartego wody (30 m przy ciśnieniu około 7 bar na wejściu do działka) oraz skuteczność gaśniczą. Poniżej wykres zasięgu rzutów dla głowicy BPN-1-5.

W przypadku niemożliwości podniesienia wydatku wodnego na potrzeby gaszenia lotniska z grupy H1 proponujemy zastosowanie szafki hydrantowej z wężem półsztywnym zakończonym prądownicą oraz systemem dozowania opartym na Mini BladderTanku. System ten jest w stanie poprawnie dozować środek pianotwórczy nawet przy małym ciśnieniu. Odsyłamy Państwa do karty katalogowej Mini BladderTanka, w której znajdują się podstawowe parametry.

W podsumowaniu chcielibyśmy zwrócić uwagę na szczególny problem związany z projektowaniem lotnisk wyniesionych, a mianowicie określanie wcześniej wspomnianego wydatku wodnego na poziomie 250 l/min jako stricte wymaganego. Przypominamy, że zgodnie z Konwencją jest to absolutne minimum a nie konieczny warunek. Warto dla realnego podniesienia bezpieczeństwa ten parametr zwiększyć. Mamy świadomość, że z zaopatrzeniem wodnym i przede wszystkim z osiągnięciem odpowiednich parametrów pracy w obszarze lądowisk jest spory problem, jednakże warto uzmysłowić inwestorom faktyczne warunki podnoszące bezpieczeństwo.

Zapraszamy Państwa do kontaktu pod adresem instalacje@kadimex.pl, gdyby jakieś kwestie wymagały wyjaśnienia.

Szanowni Państwo,

Nawiązując do tematu związanego z normą EN 1568:2018 chcielibyśmy przekazać kilka cennych informacji odnośnie wymogów stawianych substancjom zbiorczo nazwanymi PFAS.

Tytułem wstępu, warto nakreślić co kryje się pod hasłem PFAS. Jest to określenie na związki perfluoroalkilowe, obejmująca dużą i złożoną grupę substancji. Składają się z hydrofobowego łańcucha węglowego o zmiennej długości od C4 do C16 oraz końcowej grupy hydrofilowej. Część hydrofobowa może być liniowa lub rozgałęziona oraz częściowo lub całkowicie fluorowana.

Ważną podgrupę PFAS stanowią organiczne perfluorowane środki powierzchniowo czynne z anionową grupę końcową, do których należą sulfonian perfluorooktanowy (PFOS) i kwas perfluorooktanowy (PFOA).

PFOS I PFOA to związki oparte na łańcuchach C8 i są uważane za bioakumulatywne i toksyczne, podczas gdy krótkołańcuchowe PFAS tj. PFHxA stosowane w nowoczesnych koncentratach gaśniczych tego zagrożenia nie wprowadzają. Niemniej jednak w ciągu ostatnich kilku lat niejtórzy ustawodawcy opowiadali się za szeroko zakrojoną regulacją substancji PFAS.

W obecnej sytuacji substancje te podlegają rozporządzeniom UE 2017/100 oraz UE 2019/1021, które przyjęły restrykcyjne środki regulujące stosowanie PFOA, jego soli i związków pokrewnych oraz szerokiej gamy produktów, o których mowa w załączniku XVII do rozporządzenia REACH UE, Rozporządzenia Komisji UE 2017/100 i załącznik I do rozporządzenia UE 2019/1021 (rozporządzenie w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych).

Przepisy te wymagają, z pewnymi wyjątkami, aby od 4 lipca 2020 r.mieszanki i wyroby wprowadzane do obrotu w Unii Europejskiej miały stężenie ≤ 25 ppb PFOA, łącznie z jego solami oraz ≤ 1000 ppb jednego lub więcej związków powiązanych z PFOA.

Wszystkie koncentraty pianotwórcze znajdujące się w naszej ofercie,  zawierające związki fluorowane są zgodne z przepisami (UE) 2017/1000 i (UE) 2019/1021, ponieważ składają się głównie z fluorowanych środków powierzchniowo czynnych C6 (PFHxA i pochodne). Uwaga: PFHxA lub kwas perfluoroheksanowy = podgrupa PFAS

Wszystkie nasze fluorowane koncentraty nie zawierają PFOS, PFOA i pochodnych (C8), zamiast tego zawierają niewielki procent fluorowanych środków powierzchniowo czynnych C6 (PFHxA), których stosowanie jest obecnie dozwolone przez obowiązujące przepisy.

Zapraszamy Państwa do kontaktu pod adresem instalacje@kadimex.pl, gdyby jakieś kwestie wymagały wyjaśnienia.

Szanowni Państwo,

Z wielką radością informujemy, iż firma Kadimex S.A. uzyskała kolejne Świadectwa Dopuszczenia CNBOP-PIB na zgodność z normą PN EN 1568:2018.

Do koncentratów dopuszczonych na nową normę dołączyły:

• PROFILM AFFF 1%
• PROFILM AFFF 3%
• PROFILM AR 3×3
• PROFLON FP 3%
• PROFLEX FFFP 3%

W trakcie procesu dopuszczenia jest również alkoholoodporny koncentrat fluoroproteinowy: PROFLEX AR 3×3. O pomyślnie zakończonym procesie dopuszczenia poinformujemy Państwa niebawem.

Szanowni Państwo,

W trosce o naszych klientów, jako pierwsi w Polsce pragniemy otwarcie Państwa poinformować o zmianach jakie przyniosła aktualizacja najistotniejszej w odniesieniu do środków pianotwórczych normy EN 1568 z roku 2018.

Norma ta jest normą europejską zharmonizowaną, co więcej w Polsce została przyjęta od razu, zastępując PN EN 1568:2008 z dniem 04.06.2018r.

Poniżej prezentujemy najistotniejsze zmiany wprowadzone przez PN EN 1568:2018 względem wersji z 2008 roku, z punktu widzenia użytkowników:

• w części 3. normy, dotyczącej pian ciężkich, użytkowanych do gaszenia cieczy niemieszających się z wodą wprowadzono nową klasę skuteczności gaśniczej I+ (czas gaszenia w badaniu normowym poniżej 90 s.),
• wprowadzenie pojęcia nowego typu koncentratów: FF – fluorine free, czyli koncentratów pianotwórczych opartych na innych substancjach niezawierających fluoru,
• każdy środek pianotwórczy obowiązkowo musi posiadać pozytywny raport toksykologiczny oparty na 8 testach na koncentracie oraz roztworze (w starszym wydaniu normy testy nie były obligatoryjne).

Dodatkowo z punktu widzenia podmiotów zajmujących się środkami pianotwórczymi nastąpiły takie zmiany jak:

• ujednolicono warunki pomiarowe – woda używana do testów jest wodą demineralizowaną, z określonym dodatkiem soli MgCl2 oraz CaCl2 (wcześniejsze wydanie normy zakładało użycie wody wodociągowej o różnym składzie jonowym w zależności od lokalizacji laboratorium),
• określenie jasnej procedury badania temperatury krzepnięcia EN ISO 5764,
• badanie filmu wodnego odbywa się nadal za pomocą testu sitowego ale bez jasno określonych danych, dodatkowo nie określa się już napięcia międzyfazowego.

Pragniemy zwrócić Państwu szczególną uwagę na kwestie ochrony środowiska zawarte w PN EN 1568:2018. Testy, które aktualnie są obligatoryjne mają na celu wyłączenie z użytkowania substancji mających szczególnie negatywny wpływ na środowisko. Więcej informacji na ten temat opiszemy w kolejnych artykułach w oparciu o dyrektywy unijne odnośnie stosowania związków fluorowych.

Zapraszamy Państwa do kontaktu pod adresem instalacje@kadimex.pl, gdyby jakieś kwestie wymagały wyjaśnienia.